نمایه های علمی معتبر کدامند؟

نمایه های علمی معتبر، اشاره به پایگاه های داده‌ای دارد. این پایگاه مجموعه‌ای از مجلات و مقالات علمی و پژوهشی مختلف را با هدف آگاهی جمعی و امکان بازیابی این اطلاعات مهم در خود جای داده‌اند. در این مقاله ما به مهم ترین ایندکس های بین المللی می پردازیم. جهت پذیرش و چاپ مقاله خود حتما به یکی از این ایدکس های معتبر نیازمند هستید.
ممکن است با مفهوم ایندکس سازی مجلات آشنایی نداشته باشید. البته با توجه به این، قبل از هر چیزی به نمایه یا ایندکس شدن به زبان ساده می پردازیم.

تمام چیزی که باید در مورد ایندکس بدانیم؟

تمام چیزی که باید در مورد نمایه های علمی معتبر بدانیم این است که ایندکس مجلات و ایندکس مقالات به فرآیندی اشاره دارد که طی آن یک مجله یا مقاله، شرایط قرار گرفتن در یکی از پایگاه های داده را بدست می آورد. ساده تر بگم، پایگاه های داده برای این که اطلاعات علمی و پژوهشی را به شما نمایش بدند از فهرست بندی استفاده می کنند. مجلات و مقالات مختلف هم برای قرار گرفتن در این فهرست باید تمام شرایط یک نمایه بین المللی را داشته باشند که شرایط هر پایگاه داده بین المللی با دیگری متفاوت است.

نمایه سازی در نشریه های علمی

نمایه سازی در نشریه های علمی، برای دانشجویان و اساتید از ارزش بسیار بالایی برخوردار و دلیل این موضوع هم اعتباری که از این طریق بدست می آورند. ساده تربگم، وقتی شما در یک مجله، مقالات خود را نمایه می کنید به منزله معتبر بودن اطلاعات نمایه شده‌ شماست که این موضوع، برای شما بار علمی به همراه داره و به عنوان یک رزومه خوب می توانید از آن استفاده کنید، پس هدف اصلی نمایه سازی در نشریه های علمی هم همین افزایش اعتبار علمی هست.

مهم ترین هدف از نمایه شدن یک مجله؟

به طور کلی هر چه عنوان یک نشریه بیشتر دیده بشه، بازدیدکننده بیشتری جذب می کنه و هر چه بازدید کننده بیشتر باشه، محققین بیشتری با نشریه آشنا می شوند. وقتی محققین یک مجله بیشتر شوند، یعنی تعداد مقالات بیشتری در این مجله چاپ میشه و قدرت و نفوذ این مجله از لحاظ علمی بالاتر میره که این یعنی افزایش اعتبار مجله.

مهم ترین ایندکس های بین المللی و خارجی

به بخش اصلی مقاله می رسیم، جایی که قراره مهم ترین ژورنالهای بین المللی از نظر اعتبار و امتیاز را معرفی کنیم. دقت داشته باشید که مراکز علمی و ایندکس های معتبر که در این مقاله گفته می شوند، مهم ترین پایگاه های دانشی هستند که در حال حاضر در دسترس بوده و می توانید از آن استفاده کنید، پس بدون اتلاف وقت، فهرست نمایه های علمی معتبر را معرفی و بررسی می کنیم.

فهرست نمایه های معتبر بین المللی

1.  ایندکس بین المللی تامسون رویترز
2.  ایندکس بین المللی Scopus
3.  موتور جستجو Pubmed
4.  ایندکس بین المللی ISC

1. ایندکس بین المللی تامسون رویترز

یکی از مهم ترین نمایه های علمی معتبر بین المللی که باید بشناسید، تامسون رویترز است که معتبر ترین موسسه علمی و پژوهشی به حساب می یاد و نمایه شدن یک مجله در این ایندکس بین المللی بسیار سخت ولی ارزشمند است. این موسسه یک شرکت چند ملیتی است که حدود 60 سال فعالیت در زمینه جمع آوری مقالات معتبر دارد. بد نیست بدانید Wos یک نمایه استنادی است که توسط تامسون رویترز تاسیس شده.
Wos امکان جستجو استنادی جوامع مختلف را به شکل رایگان برای عموم قرار داده و مقالات ایندکس شده در این نمایه به اختصار به اسم ISI نیز شناخته می شوند.
البته مجلات Wos که دارای ایمپکت فکتور هستند را JCR و مجلات بدون ایمپکت فکتور در Wos را به اسم ISI listed می شناسند.

2. ایندکس بین المللی Scopus

یکی دیگر از نمایه های علمی معتبر بین المللی و محبوب که برای نمایه سازی مقالات استفاده می شود، ایندکس اسکوپوس هست که تا امروز اطلاعات بیش از 16 هزار مجله معتبر را در خود جای داده و بسیار هم معتبر هست. این نمایه به قدری معتبر است که در خیلی از موارد برای بررسی رشد شاخص های علمی یک کشور یا دانشگاه های مختلف از آن استفاده می شود.
در پایگاه داده نمایه اسکوپوس، اطلاعات بیش از 5 هزار مجله و ناشر موجود است که با توجه به این موضوع، می توان اسکوپوس را یکی از معتبر ترین نمایه های بین المللی دانست.

3. موتور جستجو Pubmed

برخلاف دو موسسه قبل که معرفی شد، پابمد یک موتور جستجو قدرتمند در زمینه پزشکی و زیست شناسی است. توسط مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا نگهداری و بروزرسانی میشه. این موتور جستجو رایگان به شما امکان می دهد تا مقالات مختلف در زمینه زیست شناسی و پزشکی را از چندین دیتابیس استخراج و استفاده کنید. مهم و محبوبترین پایگاه داده این موتور جستجو، مدلاین نام دارد. که یک بانک جامع از مقالات زیست شناسی و پزشکی است. موسسه NCBI مسئول اصلی ایندکس مجلات در پابمد و مدلاین است.

4. ایندکس بین المللی ISC

ISC به عنوان یکی از متفاوت ترین نمایه های علمی معتبر شناخته می شود. که هدف اصلی آن ایجاد یک پایگاه استنادی علوم جهان اسلام بوده است. و تمام کشور های اسلامی از آن بهره می برند. این ایندکس بین المللی، یکی از مهم ترین گزینه های دانشجویان و اساتید ایرانی برای ایندکس کردن مقالات می باشد که از اعتبار بالایی هم برخوردار است.
نمایه های علمی معتبر وزارت علوم که شما می توانید به عنوان یک منبع معتبر از آن ها استفاده کنید. بیشتر در این پایگاه داده فعالیت می کنند و نمایه می شوند. پس از این حیث این نمایه می تواند اهمیت بالایی برای مجلات داخلی داشته باشد.

نحوه نمایه سازی مجلات معتبر علمی

نحوه نمایه سازی مجلات علمی با توجه به استانداردهایی که دارند توصیف می شود. به این معنا که مقالات شما باید بتواند شرایطی که موسسات ایندکس کننده دارند را برآورده کنند.
پس اگر می خواهید به عنوان یکی از مجلات در این 4 ایندکس بین المللی که معرفی شد، حضور داشته باشید باید تمام استاندارد و شرایط ریز درشت این ایندکس ها را فراهم کنید.

جمع بندی

ایندکس شدن در نمایه های علمی معتبر، برای مجلات مختلف از اهمیت بالایی برخوردار است. اکثر مجلات نیز همواره در تلاش هستند تا در یک نمایه بین المللی، ایندکس شوند. تا بازدید بیشتری کسب کنند و اعتبار آن ها افزایش یابد. زیرا افزایش اعتبار یک مجله به معنای افزایش قدرت و نفوذ علمی یک مجله و معتبر شناخته شدن آن است.